De menopauze als spirituele overgangsfase

In sprookjes en in ons collectieve onbewuste worden wijze vrouwen vaak voorgesteld als oude, grijze vrouwen die alleen in het bos wonen. Ze worden meestal geassocieerd met hekserij of ander excentriek gedrag. Dit beeld van de vrouw die alleen in het bos woont, is een symbool van de vrouw die zich heeft bevrijd: ze heeft zich losgemaakt van de oorspronkelijke programmering van het stamverband waarvan ze deel heeft uitgemaakt, van de maatschappelijke verwachtingen die aan haar worden gesteld. Haar zelfbeeld, activiteiten en gedachten zijn niet langer gebaseerd op de goedkeuring van haar familie en omgeving. Ze is een vrije, onafhankelijke vrouw die gaat en staat waar ze wil en haar eigen leven bepaalt. Ik zie in dit archetype van de Wijze Oude Vrouw een voorbeeld van hoe je de menopauze als het begin van een nieuwe levensfase kunt ervaren.

In vroegere tijden namen vrouwen de tijd om wijze, goddelijke vrouwen te worden. Net zoals monniken zich terugtrokken in het klooster om de eenzaamheid op te zoeken, gingen ook vrouwen van middelbare leeftijd op zoek naar zichzelf en de goddelijke kracht en energie in zichzelf. Ze trokken zich daarvoor terug uit de gemeenschap. Ze namen de tijd om de talrijke dromen en momenten dat ze niet kon slapen te overpeinzen. Ze aanvaardden en omhelsden zelfs de warmteopwellingen en begrepen die als het verschuiven en veranderen van de energie diep in hun lichaam en ziel. Ze maakten zich los van oude emoties en oude familiepatronen. Ze voedden hun lichaam met kruiden. In plaats van depressief te worden, verwelkomden ze die donkere dagen als een periode van stilte en afscheid nemen van hun oude ik. Ze rouwden en namen afscheid van hun jonge meisjes jaren en grepen de laatste kans om de wijze oudere vrouw te worden op wie de gemeenschap kon steunen.

De peri-menopauzale periode, een tijd waarin je hormonen kunnen beginnen te dansen, te rommelen of uit balans te komen, niet alleen je lichaam verandert. Er vindt ook een transformatie plaats in je geest en je ziel. Al te vaak wordt bij de menopauze de focus gelegd op het veranderende lichaam, terwijl de menopauze evenzeer een overgang is naar een nieuwe persoonlijkheid. Ze luidt een nieuwe tijd in voor de vrouwelijkheid die heel diep in je zit, en die je de potentie schenkt om een wijze, krachtige vrouw te zijn. De menopauze is geen tijdstip maar een proces. Een proces dat je uitdaagt om een evenwicht te vinden tussen je lichaam, je geest en je ziel, om zo je leven en je ware persoonlijkheid ten volle te kunnen leven en beleven. Kernbegrippen bij deze transformatie zijn kracht, wijsheid, zelfvertrouwen en vertrouwen in het zelfgenezend vermogen van je lichaam.

Wat houdt deze transformatie in?

Transformatie betekent omzetten, verfijnen of veranderen. In verband met het veranderingsproces van de menopauze betekent het een transformatie naar een leven waarin je je ziel vorm geeft en je eigen vrouwelijkheid beleeft en vervult. Het is een transformatie naar wie je werkelijk bent. Het betekent meer licht en transparantie, meer helderheid in wat je in je leven wilt. Deze transformatie vindt niet enkel plaats in je gedachten onder de vorm van nieuwe inzichten, maar berust vooral op ervaring en integratie. Pas door dingen ook daadwerkelijk te doen, kun je ze in je leven integreren en kun je de transformatie bewerkstelligen. Dit is ook de reden waarom de menopauze een uitgelezen moment is om te kiezen voor het leven dat je echt wilt leiden. Het goede nieuws is dat de hormonale veranderingen die zich tijdens de menopauze voordoen, je hierbij helpen. Tijdens de menopauze komen hormonen als FSH en LH op een hoger peil dan ooit tevoren. Ze veroorzaken een aantal veranderingen in de hersenen waardoor de intuïtie sterker wordt. De doelen en het gedrag van vrouwen worden nog zeer dikwijls aangespoord door de verwachtingen en wensen van hun omgeving.Vrouwen zijn van nature behaagziek. Ze willen altijd voor alles en iedereen ‘het beste doen’. Tijdens de menopauzale periode keert dit om. In de menopauze krijgen vrouwen signalen door dat de dingen moeten gebeuren volgens de wensen van hun eigen ziel. Dit helpt hen en kan hen aansporen om uit de ‘zorgende rol’ te treden die hen door hun hormonen zijn toegeschreven. Dit wil niet zeggen dat je na de menopauze niet meer wilt of kunt zorgen voor je kinderen. Je blijft moeder voor je leven! Dit betekent wel dat je vrijer en creatiever kun kiezen wat je voor jezelf wilt en hoe je je energie zult benutten, zonder dat je daar schuldgevoelens over hebt. De idealen en de dingen die je wilde doen als kind ben je vergeten toen de hormonen van de puberteit opdoken. Je zult merken dat die dingen nu opnieuw in je gedachten opduiken of dat je er weer over gaat dromen. Sommige vrouwen gaan op hun twintigste, dertigste of veertigste voor hun dromen, maar anderen cijferen zich jarenlang weg. Als je het gevoel hebt dat er nog veel onvervulde levensdromen in je sluimeren, dan is de menopauze dé kans bij uitstek om je ziel te volgen. De liefde die je al die jaren voor je omgeving hebt gevoeld zal blijven, maar je kunt die liefde nu ook integraal toepassen op jezelf en voor jezelf zorgen. In die zin is de menopauze, veel meer dan het einde van een periode, een nieuwe start, een tijdstip in je leven waar je het leven kunt voelen als iets unieks voor jezelf in plaats van je te schikken naar de rolpatronen die je hebt meegekregen door je opvoeding en cultuur. Het is een tijd waarin je (eindelijk) ruimte kunt scheppen voor jezelf.

Het is jammer dat veel vrouwen de eerste symptomen van de naderende menopauze niet (h)erkennen of hardnekkig ontkennen dat ze een veranderingsproces doormaken. De eerste noch de tweede situatie of houding is gezond. Het is zo belangrijk om te herkennen en erkennen dat er zich een nieuwe vrouw aan het vormen is, de vrouw die je werkelijk kunt zijn, en om stap voor stap de geboorte van deze nieuwe ‘ik’ te laten gebeuren. Je hebt zelf de keuze. Je kunt pertinent weigeren om deze ingrijpende lichamelijke en psychische transformatie te ondergaan. Je kunt het jezelf niet toestaan om een wijze oudere vrouw te worden. Je kunt blijven steken in een jong beeld en je blijven wurmen in kledij voor jonge meisjes. Je kunt invasieve technieken aanspreken om je gezicht te liften of je elke dag uit te hongeren om toch maar je oorspronkelijke figuur te behouden en te sporten tot je neervalt.

Je kunt je blijven wentelen in de pijn van het ouder worden of weigeren om het onder ogen te zien. Je kunt je kop in het zand steken en jezelf wijsmaken dat er niets aan de hand is. Je kunt blijven steken in zelfbeklag en een zeurpiet worden en zo het clichébeeld van de oude klagende vrouw in stand houden.

Het kan ook anders. Je kunt je bewust zijn van wat in jezelf verandert. Je kunt aanvaarden dat je lichaam je signalen geeft en je uitnodigt tot een veranderingsproces. Je kunt voelen hoe de verschijnselen die je ervaart, bij jou horen. Luister ernaar, want ze zijn uniek en een eigen blauwdruk voor iedere vrouw. Beschouw ze als je innerlijke gids. Je kunt het verlies van je vruchtbaarheid en jeugd zien als een cadeau, als een uitnodiging om je leven te heroriënteren, nieuwe doelen te creëren, een ander leven te leiden, een leven dat je misschien meer vervulling brengt. Een leven waar je de passie(s) die je vroeger bezielden, en die je door omstandigheden hebt opgegeven, weer kunt opnemen. Misschien hadden je ouders geen geld om je pianolessen te laten volgen terwijl je dit zo graag wilde. Of heb je altijd gedroomd van een eigen zaak, maar kon dit niet omdat de kinderen snel na elkaar kwamen. Misschien heb je nu eindelijk de tijd om de droom die je altijd hebt gekoesterd, waar te maken. Grijp die kans dan ook! Kies voor een leven waarin passie en innerlijke rust elkaar in balans brengen.

Je kunt de menopauze een beetje vergelijken met het veranderingsproces dat je doormaakte bij het moederschap. Het jonge meisje dat je vroeger was, ‘stierf’ tijdens je zwangerschap en de geboorte van je kind een beetje. Met de menopauze transformeert de vrouw die je was om herboren te worden in een ander lichaam. Een geboorte loopt niet vanzelf. Ze gaat gepaard met inspanning, pijn, vreugde en soms ook met verdriet. Je leven verandert compleet. Ook vrouwen die geen kinderen hebben maken dit proces door, zij het subtieler. De confrontaties die zij hebben en veranderingen die zij meemaken zijn minder scherp of drastisch, maar ook zij maken een cyclus mee. Bij hen is de zorg voor kinderen vervangen door andere verantwoordelijkheden: voor hun huisdieren, hun projecten, hun werknemers, vrienden, hun huis en andere.

Een vrouw ervaart haar leven tot in de kern juist in die perioden dat er hormonale veranderingen plaatsvinden: in de puberteit bij de eerste menstruatie, bij de geboorte van kinderen en in de menopauze.

Na de bevalling heb je soms dips. Je twijfelt of je het wel aan kunt. Je wordt onzeker. Je ligt wakker. Je hebt angsten en soms zelfs paniekaanvallen. In de menopauze is dit precies hetzelfde. Ook dit kan een fase zijn vol onzekerheden, angsten en twijfels, maar je komt er doorheen net zoals je door de puberteit gekomen bent, een crisisperiode waaruit een mooie, jonge vrouw tevoorschijn komt.

De menopauze is de geboorte van je ware zelf. Je keert terug naar je pure potentieel. Net zoals de geboorte van een kind is het een mirakel en een mysterie.

Stilstaan, reflecteren en evalueren

Om de transformatie mogelijk te maken, is het van heel groot belang dat je nu de tijd neemt om stil te staan en te reflecteren. Doe je dit niet, dan zie je het mooie pad van vrijheid, van het ouder en wijzer worden niet. Richt je op wat je gelukkig maakt en je plezier schenkt . Je hoeft daar geen schuldgevoelens rond te hebben. Schuld is een emotie waar vele vrouwen mee in de knoei zitten en dit is absoluut niet nodig. Daarom is het belangrijk dat je voorbereid bent op het feit dat je wel degelijk zult veranderen tijdens de menopauze. Als je de menopauze begrijpt en je je bewust bent van die transformatie en die ten volle beleeft, is deze periode een bevrijdende, opwindende en spannende toegangspoort tot een nieuwe fase in je leven waar je enorm naar mag uitkijken.

De menopauze is een uitgelezen kans die je krijgt om zaken aan te pakken die je vroeger niet deed zowel op gebied van levensstijl, voeding, stress, emoties als energetisch. Als er onrust of boosheid of irritatie in je zit is het een teken dat er in je leven nog dingen zijn die niet goed lopen en die je moet regelen. Doe je daar niets mee, dan kun je ziek worden of in een burn-out situatie terecht komen. Het belangrijkste is hoe je zelfbeeld is, wat je denkpatroon is en wat je overtuigingen zijn in je dagelijkse leven. Zij hebben een enorme, sterke invloed op je gezondheid. Je kunt overspoeld worden door een golf van emoties tijdens heel de periode rond de menopauze. Als je geen oog hebt voor de transformatie en je blijft focussen op de verouderingsverschijnselen en je stijgende leeftijd, als je de middelbare leeftijd louter ziet als iets negatiefs, als het ‘einde van een mooie periode’, zul je nooit in staat zijn om de transformatie te beleven. Meer zelfs, dan loop je een grote kans dat al je niet gerealiseerde verlangens zich in deze fase van je leven in je lichaam en geest vast zullen zetten in de vorm van angsten en zelfs paniek omwille van gemiste kansen, en dit kan je heel erg onder druk zetten en veel stress bezorgen. Onbewuste en negatieve gevoelens zijn als gifstoffen die je hele organisme, elke cel in je lichaam, chemisch veranderen en aantasten. Zolang je je gevoelens uit de weg gaat, zul je nooit te kans hebben om ze te transformeren en jezelf te genezen. Tijdens de overgang gebeurt er zoveel met je lichaam en in je leven dat onverwerkte emoties en negatieve gedachten je helemaal kunnen overmannen en verlammen. Daarom is het belangrijk om nu deze emoties te verfijnen en energetisch in balans te brengen, zodat ze je lichaam niet kunnen beschadigen en ziek maken. Pak je emotionele valkuilen aan door eerlijk met jezelf om te gaan en werkelijk te voelen tot op een diep niveau wat niet goed gaat in je leven. Je emoties geven je inzicht en zullen je zelfgroei en heling van binnenuit bevorderen. Een paar dagen of langer, zelfs enkele maanden, om werkelijk te voelen en te zien wie je écht bent en wat je verder met je leven wilt doen. Je kunt pas echt tot jezelf komen en voelen wat je voelt als je dat in alle stilte kunt doen. In deze maatschappij zijn we meer geneigd om niet te voelen als dingen pijn doen. Veel vrouwen zeggen dat ze altijd bezig willen blijven, werken of voor iemand willen zorgen of een sterk sociaal leven willen uitbouwen. Als ze stilzitten, worden ze ongelukkig. Maar stilzitten is soms nodig om te kunnen stilstaan bij de betekenis van een aantal dingen in je leven en om je helderheid en duidelijkheid te verschaffen over wat je nog wilt. Je een periode terugtrekken, eventueel in combinatie met een vastenkuur. Als je lichaam in werking blijft omdat het constant moeten eten en verteren of als er genoeg afleidingen zijn en je hersenen zijn constant bezig dan kan er emotioneel niets gebeuren. Al je energie zit vast en kan niet verwerkt worden. De tijd van de menopauze is dan ook het moment waarop het opportuun is om alle negatieve zaken te verwerken en los te laten en dat kan alleen als je ze goed doorvoeld en geplaatst hebt

Misschien heeft het leven je nog niet gegeven wat je er zelf van verwachtte of heeft het leven je lessen gegeven die je niet begrepen hebt. Jezelf in onbekende wateren begeven kan sommige vrouwen angst bezorgen maar voor sommigen kan dit een opwindende, bevrijdende periode zijn. Dit is een tijd om je oude wonden te helen, spijt en oude thema’s en voorbije situaties los te laten.

Dit is ook het moment om even stil te staan bij de betekenis van het woord vriendschap. Veel mensen blijven jarenlang en uit pure gewoonte hangen in een vrienden- of kennissenkring die hen niets bij brengt. Klamp je niet meer vast aan mensen die niet meer in je leven passen. Ze zijn op je pad gekomen om je iets te leren en nu kunnen zowel zij al jij verder gaan. De pijn en verdriet die dikwijls horen bij dit verlies en loslaten zijn heel normaal tijdens je menopauzale periode. Aan de andere kant is het ook een fantastische opportuniteit om los te laten en te kijken naar wat voor je ligt. Je moet je niet meer zo nodig bewijzen aan anderen, maar je doet dingen juist omdat je voelt dat het de juiste dingen zijn. Je levenservaring brengt je tot het diepste gevoel van waarheid in jezelf. Maak je klaar om de toekomst met kracht tegemoet te gaan. Wees je bewust van die eigen kracht, passies en vrije keuzes.

Misschien heb je een droom en moet je die droom volgen. Doe wat je hart je zegt, luister ernaar, ook al komt er verdriet of hartzeer of droefheid naar boven. Ook je job kan een knelpunt zijn. Ik raad iedereen aan om elke tien jaar eens na te denken of je werk je wel voldoende vervulling brengt en je genoeg nieuwe uitdagingen geeft als je zou wensen. Als je louter je job nog doet omdat het goed opbrengt, zul je dit in deze fase van je leven misschien bekopen. Ik besef heel goed dat veel mensen vastzitten in een job die hen absoluut niet ligt maar niet anders kunnen omdat ze het geld heel hard nodig hebben. Dit komt de gezondheid zeker niet ten goede. Ik zie dan ook dat vrouwen in zo’n situaties vaak veel meer menopauzeklachten hebben dan vrouwen die gelukkig zijn in hun werk.

De menopauze is heel dikwijls ook een tijd om je relatie te evalueren. Veel vrouwen vinden nu hun eigen kracht en beslissen om uit een relatie te stappen. Soms nemen ze de beslissing om te scheiden te snel. Het is een oergegeven dat man en vrouw elkaars tegenpolen zijn. Dat maakt juist de magische en magnetische aantrekkingskracht uit die tussen man en vrouw bestaat. We voelen ons snel onbegrepen. Een vrouw neemt dikwijls de situatie in handen, regelt alles. Een man vlucht soms in zijn werk of hobby’s. Net in de periode van de menopauze is het goed om toch met elkaar te blijven praten. Zelfs ruzie maken is praten. Blijf dus communiceren. Blijf vertellen wat je voelt en wat je dwars zit. Lukt het niet alleen, zoek dan hulp en ondersteuning. De liefde die jullie ooit bijeenbracht is het ook waard om voor te vechten.

Maak voor jezelf uit wat je niet meer wilt in je leven. Durf afscheid te nemen en focus je op je nieuwe doelen. Dit wil niet zeggen dat je allerlei dingen moet opgeven, maar wel dat je bewuster met de dingen omgaat. Zet je blik letterlijk op oneindig. Dit geeft je een bredere kijk op het leven: je zult niet alleen meer kijken naar wat gebeurt, maar je zult vanzelf meer aandacht krijgen voor de subtielere, gevoeligere dingen die rondom je plaatsvinden. Gebruik de kracht van je intuïtie. Dit maakt je rustiger, zachter en sterker. Hoe sterker en positiever je zelfbeeld, hoe minder klachten je tijdens de menopauze zult hebben.